ضربه نرخ سود بانکی به تولید
به عقیده بسیاری از کارشناسان افزایش یا کاهش یک درصد از نرخ سود بانکی باعث نوسان در بازارهای سرمایه ایران میشود . کارشناسان معتقدند؛ نرخ سود بانکی مانند دو لبه تیغ است که اگر افزایش یابد تولیدکنندگان و سازندگان صدمه خواهند دید و اگر کاهش پیدا کند باعث میشود مردم سرمایههای خود را از بانکها خارج و به سمت بازار سکه و دلار ببرند. پاسخ به این سؤال که راهکارهای اساسی و کارآمد برای جلوگیری از این نوسانات چیست و دولت در این زمینه چه نقشی میتواند داشته باشد، ذهن نه تنها تولیدکنندگان بلکه کارشناسان را نیز به خود مشغول کرده است. آنچه در پی میآید اظهارنظر کارشناسان و راهکارهای آنان در گفتگو با پیام ساختمان است:
افزایش نرخ سود بانکی تیغ دو لبه است
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با بیان اینکه افزایش نرخ سود بانکی در این شرایط زمانی همانند تیغ دو لبه است، به پیام ساختمان گفت: تغییر در نرخ سود سپردهها همانند شمشیر دو لبه است و افزایش همزمان نرخ سود بانکی با تورم آسیب زیادی به دریافتکنندگان تسهیلات وارد میکند .وی افزود: البته کاهش نرخ سود بانکی نیز باعث هیجان کاذب در بازار ارز و سکه میشود زیرا مردم وقتی امیدی به کسب سود از بانکها نداشته باشند سرمایههای خود را وارد بازار ارز و سکه میکنند.
عزت الله یوسفیان ملا در گفتگو با خبرنگار ما اظهار داشت: اگر فضای اقتصاد ایران سالم بود، با کاهش نرخ سود بانکی و ورود آن در حوزه تولید میتوانستیم پیشرفتهای قابلملاحظهتری در اقتصاد داشته باشیم .وی تصریح کرد: البته این موضوع در صورتی میتواند عملی شود که دولت تسهیلات خوبی به تولیدکنندگان بپردازد .نماینده مردم آمل جمعآوری نقدینگی را بهترین نعمت برای اقتصاد دانست و افزود: بانکها هم میتوانند با جذب نقدینگی از تولید حمایت کنند، اما متأسفانه در برخی موارد و به دور از چشم بانک مرکزی، منابع خود را در سایر بنگاههای اقتصادی سرمایهگذاری میکنند که این موضوع نفعی برای اقتصاد کشور ندارد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا کاهش سود بانکی باعث هجوم نقدینگی به بازارهای دلالی نمیشود، گفت: عدهای قدرت ریسک و سرمایهگذاری ندارند و با کاهش نرخ سود هم، سرمایه خود را نزد بانکها سپردهگذاری میکنند، اما برخی دیگر سرمایه خود را به بازارهای دلالی میبرند که این موضوع آثار تورمی و مخرب در پی دارد.عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات خاطرنشان کرد: اگر بنا باشد نرخ سود بانکی هم همگام با تورم افزایش یابد منطقی نیست، چون در این بین تسهیلات گیرنده آسیب میبیند و این راهکار کارآمدی نیست، از این رو باید میانگین عادلانهای برای نرخ سود سپردههای بانکی در نظر گرفته شود که هم سرمایهدار و هم تسهیلات گیرنده رضایت داشته باشند.
با سرکوب مالی نمیتوان منابع را جذب کرد
علیمحمد احمدی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در رابطه با تصمیم دولت مبنی بر آزاد گذاشتن دست بانکها برای تعیین نرخ سود تسهیلات و رقابتی شدن بازار به پیام ساختمان گفت: بانکها با توجه به عرضه وجوه، جذب سپرده و منابع مازاد تصمیمگیری میکنند، اما زمانی که منابعی وجود ندارد رقابتی هم ایجاد نخواهد شد.وی افزود: معمولاً آنچه در دنیا برای پول تعیین میشود، قیمت استفاده از خدمات آن بوده و این موضوع با نرخ تورم مقایسه میشود، یعنی هم عرضهکننده و هم تقاضاکننده وجوه هزینههای فرصت پول را ارزیابی میکنند.نماینده مردم دهلران افزود: وام گیرنده بر اساس نرخ بازده داخلی تقاضای تسهیلات میکند و عرضهکننده وجوه هم هزینه فرصت پول را میبیند و تا زمانی که نظام بانکی نرخ سود سپرده و تسهیلات را بر مبنای واقعیتهای بازار تنظیم نکند هر نرخ دستوری منجر به سرکوب مالی یا انحراف منابع میشود ، از این رو زمانی که بانک مرکزی سود سپرده را مشخص، اما نرخ اعطای تسهیلات را آزاد میگذارد یعنی طرف عرضه وجوه را مشخص کرده، اما طرف تقاضا مجهول است.وی تصریح کرد: به طور طبیعی عرضهکنندههای وجوه، هزینه فرصت پول را با سایر بخشهای مشابه میسنجند و زمانی که ببینند سودآوری در بازارهایی نظیر مسکن، ارز و طلا بالاتر از سپردهگذاری نزد بانکهاست حاضر به عرضه وجوه با سود 20 درصد نمیشوند، از این رو بانک مرکزی باید به فکر راهکار اساسی باشد که چاره آن کنترل نقدینگی و کاهش تورم است.
احمدی ادامه داد: تا زمانی که نتوان این متغیر واقعی اقتصاد را دستخوش ثبات کرد دستوری پایین نگهداشتن نرخ سود سپرده به تراز عملیاتی بانکها کمک نمیکند، بلکه به نوعی باعث میشود عرضه وجوه کمتر و پول به جای تولید به سمت مشاغل کاذب حرکت کند.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس گفت: در یک فرایند علت و معلولی که طی چند سال ارزش پول ملی با رشد نرخ ارز 3 برابر کاهشیافته و تورم به شدت بالا می رود،شاهد سرکوب مالی بودهایم و قطعاً با سرکوب مالی نمیتوان منابع را جذب کرد و اینها تناقضاتی است که در سالهای گذشته در سیستم وجود داشته و نتوانستهایم به صورت ریشهای آن را حل کنیم.این نماینده مردم در مجلس نهم ادامه داد: بانکها تا زمانی که هزینه فرصت پول را پوشش ندهند انقباض پولی را دنبال میکنند و رکود همچنان حاکم خواهد بود.
نماینده مردم دهلران، آبدانان و دره شهر در مجلس اظهار داشت: در تمام کشورها همیشه نرخ سپردهگذاری چند درصد کمتر از تورم جامعه و نرخ تسهیلات نیز بالاتر از آن است، در صورتی که در کشور ما هر دو کمتر از تورم بوده و این وضعیت تنها با کاهش نقدینگی و تورم بهبود خواهد یافت
نوسانات نرخ سود بانکی به تولید ضربه زده است
محمدعلی مددی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی دلیل اصلی انحراف نقدینگی از بخش تولید به بخشهای سوداگری را تورم حاصل از افزایش نرخ سودهای بانکی عنوان کرد.
وی اظهار کرد: بانکها با افزایش نرخ سود بانکی مجبور به افزایش نرخ تسهیلات هستند و این افزایش نرخ تسهیلات ، بخش تولید را با مشکل مواجه و تولیدکننده ناچار قیمت تولیدات خود را افزایش میدهد که خود تورم زاست.
نماینده مردم میانه در مجلس افزود: چنانچه بانکها اعتبارات خود را با کارمزد پایین در اختیار واحدهای تولیدی قرار دهند، ضمن اینکه از سوداگری جلوگیری میشود، زمینه کاهش تورم نیز فراهم میشود. وی با بیان اینکه بخش تولید با افزایش نرخ سود بانکی توان ادامه کار نخواهد داشت، اظهار کرد: افزایش نرخ سود بانکها در واقع به نفع طبقه مرفه جامعه که توان سرمایهگذاری دارند و به زیان اقشار ضعیف تمام میشود.
به زیان تولیدکننده است
احمد مرادی، تولیدکننده به پیام ساختمان گفت: دولت از یک طرف قرار نیست پولی به تولیدکنندگان بپردازد و از طرفی دیگر با مجوز افزایش نرخ سود بانکی باعث خواهد شد بسیاری از تولیدکنندگان که تسهیلات میلیونی از بانکها دریافت کردهاند سود حاصل از تولید را به جیب بانکها واریز کنند. وی افزود: متأسفانه هر تصمیمی که در حوزه اقتصاد گرفته میشود به نظر شتابزده و غیرمنطقی است .
منبع:
پیام ساختمان